Йылме-влакым йӧратымемлан да тӱняште кылкучымылан вияҥдаш полшаш кумылемлан кӧра, йылме-влакым тунеммылан да тиде мутерым ямдылымылан 20 ий деч утларак пуенам. Тиде моткочак шуко пашан сомылым шукташ да книгалан йӧным ышташ икмыняр шӱдӧ полшышо еҥлан таум каласем. Тиде мутер кеч могай сынан кусарымашдалан полыш лиеш манын ӱшанен кодам.
Д-р Грегг М. Кокс
Йот йылме-влак шотышто тӱнямбалсе рекордъеҥ
Пуртымо йылме-влакым тыгай пале негызеш ойырымо:
1. Кутырышо-влакын чотшо
2. Тӱҥ географий кундем-влакым шотыш налын тӱня мучко шарлымаш
3. Посна регионлалан культур шотышто кӱлешлык
4. Улшо эл-влакын кугыжаныш йылме
5. Посна регион-влаклан кугу кӱлешлык дене ойыртемалтше йылме-влак
Кузе мутерым кучылташ
Тиде мутерым вес страницыште ончыктымо 225 йылме коклаште кусарашлан кучылташ лиеш. Алфавит почеш ышташ куштылемдашлан англ йылмым негызлан ойырымо, но мутер моло 224 йылмымат кучылтмо шотышто куштылго улеш.
Англ мутлан вашештыше нуно 224 йылмела кокла гыч мутым кычал муашлан странице вуйыштыжо кӱлеш англ мутым муыман. Чын мутым ойырашлан мут деч пурлаште скобкеш верланыҥдыме палемдыш-влак полшышаш улыт. Англ мутла ӱмбалсе номер код ырессылкелан ыштыме.
Код-влак теве мом ончыктат:
(adj) - пале мут
(fa) - ачай
pron) - олмештыш мут
(adv) - наречий
(h) - марий
(s) - ака- шӱжар
(art) - артикль
(m) - пӧръеҥ
(sn) - эрге
(b) - иза-шольо
(mo) - авай
(to be) - лияш
(conj) - союз
(n) - лӱм мут
(v) - глагол
(d) - ӱдыр
(o) - шоҥгырак
(w) - вате
(f) - ӱдырамаш
(prep) - предлог
(y) - самырыкрак
Кӱлеш мутым муымеке, йылме лӱмлист гыч кусараш шонымо йылмым кычал муыман. Йылмела лӱм-влакым англла да англ алфавит почеш пуымо. Кажне йылмын лӱмжӧ ончылно верланыше номер мутер дене пайдаланышылан шкенжын йылмышкыже ты лӱмым кусарашлан код улеш. Тыгай номерым те вес страницыште кажне йылме ончылно ужын кертыда.
Странице вуйышто муымо англ мутын кусартыш кажне йылмын лӱмжӧ деч пурлаште верлана. Латинице дене огыл возымо йылме-влак шкеныштын алфавит денак возымо улыт, но нуно деке чын каласымым ончыкташлан латинице дене возымыжат ешарыме. Чӱчкыдын ик мутлан тӱрлӧ йылмелаште икмыняр икгаяк возымашым муын кертыда, тыгай годым чыла мут-влак икгай але лишыл значениян улыт. Иктаж йылмыште мут огеш кучылталт, тидлан кӱчык умылтарымаш пуалтеш. Умылтарымашым пуаш йӧн але кӱлешлык лийын огыл гын, тидым “ок кучылталт” (not used) семын палемдыме.
Англ огыл йылме гыч мутым муашлан, англ ужаш почеш алфавит радам дене верланыше моло ужашлашке вончыза. Ынде йылмым да кусараш кӱлмо мутым муыман, тиде йылмын шкенжын алфавитше почеш ышталтеш. Тиде мут воктене те англ эквивалентлан вашкелшыше номер кодым ужыда. Тышечын те англ мут дек але тудын номер ужаш декыже пӧртылза, да туге те чыла пуымо йылмела деке шуын кертыда.
Ынде тендан 225 йылме гыч 224 йылмыш 50 400 кокйылман мутерым кучылтын кусараш йӧн уло.
____________________________________________________________________________________
Bibliography:
Учаев З.В., Захарова В.С. Русско-марийский словарь. Йошкар-Ола : Марийское книжное издательство, 1999. (about 20000 entries)
Васильев В.М., Саваткова А.А., Учаев З.В. Марийско-русский словарь. Йошкар-Ола : Марийское книжное издательство, 1991. (about 20000 entries)
English-Russian/Russian-English Computer Dictionary “Lingvo Version 5.2”. Moscow: ABBYY Software House (BIT Software), 1989-1998.
Moisio, Arto; Galkin, Ivan; Vasiljev, Valentin. Suomalais-Marilainen Sanakirja. Turku, 1995. (about 23000 entries)
Иванов И.Г. Мутвундым пойдарена. Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 1999. (about 900 entries)
Мустаев Е.Н., Словарь синонимов марийского языка. Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 1999
Mari Abbreviations:
(л.м.) - лӱм мут - noun
( о.м. ) - олмештыш мут - pronoun
(г.) - глагол - verb
(по.м.) - почеш мут - postposition
( п.м. ) - пале мут - adjective
(c.) - союз - conjunction
(н.) - наречий - adverb
(ч.) - частице - particle
(ч.м.) - чот мут - numeral
(суф.) - суффикс - suffix
(м.) - междометий - interjection
a
b
c
d, e, f
g, h
i, j, k, l, m
n, o, p, q
r, s
s, t, u, v
w, y, z
Архив новостей
Популярные новости