Справка об основах вероучения Марийской Традиционной Религии «Марий кумалтыш»

1. Основные положения

Почитатели традиционной марийской религии признают Единого Бога Тӱҥ Ош Кугу Юмо и девятерых его помощников (проявлений), ежегодно три раза читают молитву, один раз в год принимают участие на коллективном или семейном молении, в течение жизни не менее семи раз проводят семейное моление с жертвоприношением, регулярно проводят традиционные поминки в честь умерших предков, соблюдают марийские праздники, обычаи и обряды.

2. История возникновения Марийской Традиционной Религии и Общины Марийской Традиционной Религии «Марий кумалтыш»

До начала распространения моноестических учений марийцы почитали многих богов, известных под названием Юмо, признавая при этом главенство Верховного Бога (Кугу Юмо).
...

1 июнь гыч элгокласе рейсыште кагаз билет-влакым электрон билетлан вашталтат. Тыгай йодмашке Тӱнямбал каваште чоҥештылше транспорт ассоциаций пашаеҥ-влак шуыныт. Тыге, пассажир самолет дене чонешташлан тӱлен гын, тудлан келшыше номерым пуат. Тиде номерым компьютер системышке пуртат, кудыжын пашаже тачысе кечылан Россий да тӱня мучко шарлен. Тидын дене келшен билет олмеш цифран квитанцийым пуат. Лач тиде квитанцийымак аэропортышто регистраций годым ончыктыман. Ончычсо кагаз билет дене таҥастарымаште, электрон билет йомын манын шонымо годым пассажир шке билет номержым шарна гын, билет йоммылан огеш шотлалт. Лач тидыже аэропортын клиентшылан жапым аныклаш полша. Тыгак, билетым налашлан лӱмын кассыш кайыман огыл. Тидыжым интернет гоч авиакомпанийын але турагенствын сайтыштыже билетлан заказым ышташ да йӧн лекме семын вара тӱлаш лиеш.

2008-ше ийысе кугыжаныш иктешлыше экзамен. Тений тудым икымше гана кӱшыл тунемме тӧнежласе туныктышо-влак эртараш полшат. Нуно экзамен годым аудиторийлаште лийыт, тунемше-влаклан кӱлеш материалым пуэдаш да ямде паша-влакым погаш тӱҥалыт. Йошкар-Оласе кок вуз гыч, тиде Марий кугыжаныш университет ден Марий кугыжаныш политехник университет гыч чылаже 30 наре преподаватель лийшаш. Тыгай у вашталтыш тений Россий туныктыш министерствын темлымыж почеш шукталтеш. Тыгак кугыжаныш экзаменым кучашлан тений Марий кундемыш тунемше-влак пошкудо регионла гычат толыт. Мутлан, пошкудо Татарстан республик гыч. Озаҥ да Зеленодольск оласе тунемше-влак информатике да йот йылме дене ЕГЭ-м Йошкар-Олаште кучат. Тиде закон дене келшышын ышталтеш. Икымше кугыжаныш экзамен (ЕГЭ) тений 16 майыште йот йылме дене тӱҥалеш.

Мемнан элыште шошымсо призыв тӱналын. Тений армий радамыш чылаже 133 тӱжем самырык рвезе кайышаш. Тушечын кажне шӱдымшӧ рвезыже – Марий кундем гыч. Самырык-влакым армийыш налме годым кажне гана ик йодыш тургыжландара. Тиде – рвезе-влакын тазалыкышт. Республикысе военкомат пашаеҥ-влакын палемдымышт почеш, салтакыш кайыше кокла гыч ик кумшо ужашыже гына чылт таза кап-кылан улыт.
...

(утв. постановлением Правительства РМЭ от 13.12.05. № 285)

(МЭР Виктерын 13.12.05 ийысе 285 №-ан пунчалже дене пеҥгыдемдыме)

(утв. постановлением Правительства РМЭ от 15.09.2003, № 282: изм-я от 25.05.05.)

(МЭР Виктерын 15.09.2003 ийысе 282 № пунчалже дене пеҥгыдемдыме; 25.05.05 ийысе вашталтышым шотыш налме)

(с изм-ми от 14.10.05.)

( 14.10.2005 ийысе вашталтышым шотыш налме)

(утв. постановлением Правительства РМЭ от 29.12.2005, №302)

(МЭР Виктерын 29.12.2005 ийысе 302 №-ан пунчалже дене пеҥгыдемдыме)

Шорык.
Тӱткырак лийза, тендам ондалаш тыршат. Эрыкым пуэда гын, таче тидым ыштен кертыт.

Презе.
Пашаштыда ятыр экшыкым шижыда. Вуйдам ида саке, нуным сеҥаш вий-куатда таче сита. Оксам арымеш ида пу.

Йыгыр.
Чыла вере йӧным муын моштышо койышда тыланда тиде кечын кӱлеш лиеш. Молан манаш гын, у шонымаш ушышыкыда толеш. Тудым илышыш шыҥдарыман.

Рак.
Оксам кучылтмо шотышто тендан чоныштыда лӱдыкшӧ шочеш. Но ида ойгыро, йолташда-влак ой-каҥаш дене полшен кертыт.

Лев.
Тендан вийда чылалан сита: пашаланат, йолташда-влакланат. Шекланыза, кӧлан полыш кӱлеш – тудо поро пашадам ок мондо.

Ӱдыр.
Кеч-могай пашаште сай лектышым вучеда гын, вий-куатдам висен ончыза – сита мо? Уке гын, эн лишыл йолташда тыланда полшаш ямде.
...