30 самырык ешлан сертифакытым кучыктеныт. Ынде таныккагызын (свидетельствын) озаже-влак пачерым налашлан але чоҥашлан полыш оксам субсидий йӧн дене налын кертыт. «Илымвер» илышкыл йодыш дене кылдалтше прграммылан федерал да республикысе бюджет гыч 16 миллион теҥем ойырымо. Ушештарена, кундемышытна самырык ешлан пачерым пуымо программе 3 ий шукталтеш. Тыге кодшо ийын 15 еш пачеран лийын. А 18 еш оласе бюджет гыч кредит тӱлашлан компенсаций пуалтеш.

19 июльышто Кугу Ошла эҥерыште моткоч шуко кол пытен. Амалым рашемдыме дене кылдалтын Роспотребнадзор Виктем тергымашым эртарен. Эпидемиолг-влак палемдат, эҥерыште вӱд гигиене йодмаш дене келшен огеш тол. Вӱд ӱмбалне ийын коштшо примесьым верештыныт. Да тудо кумдыкышто уда ӱпш шоген. Тыгак вӱдышто окислений каен шогымым палемденыт. Нормо почеш 2 балл лийшаш гын, туштыжо 5 баллым ончыктен. Тиде кундемыште шокшо игече шогымо дене кылдалтын. Да специалист-влак кол-влакын пытымаште вес амалым муын огытыл.
...

Кундемыштына чоҥымо паша 22,3% кугемын. Маристатын палемдымыж почеш, пел ий жапыште 1265 пачерым чоҥымо, тышечын 60% посна чоҥышо-влакын пашашт улеш. Каласаш кулеш, кредит йӧным кучылтын январь гыч июнь марте 82 тӱжем утла кумдыкым чоҥеныт. А теве пачерын акше 1 квадрат метрлан 20116 теҥеш шуын. Пачерлан ак кечын манме гаяк кӱзен толеш. Идалык тӱҥалтыш гыч 4,2% кугемын гын, вторичный пазарыште 2% наре лийын.

Йоча лагерьын 2 сменыштыже 6259 икшыве канен. Тиде жапыште йоча-влак дене 124 тӧнеж пашам ыштен. Каласаш кӱлеш, 2-шо сменын пашам ыштыме жапыштыже туткар лиймым палемдыме огыл. Но туге гынат, правил пудыртымаш-влак лийыныт. Роспотребнадзор Виктем кишечный палочкылан 455 тергымашым налын да тышечын 5-ше шӱкшӱ результатан лийыныт. Да тыге 2 сменыште пашам ыштыме годым 23 административ правил пудыртымаш дене пашам почыныт.
...

Йӧндартыш пашеҥ-влаклан миллионат пеле теҥгем ямдыленыт. Экономик министерство президент деч грантлан конкурсым увертарен. Да тыште жюри индустрий сферыште у йӧным кучылтмым тергаш тӱҥалеш. Каласаш кӱлеш, аклымашке пуымо паша тыгак окса аныклыме дене ойыртемалтшаш. Иктешлымашым 6 номинаций да 16 суаптар (награда) дене палемдаш тӱҥалыт. Нунын коклаште иктыже «Самырык инженер» номинаций улеш. Дак тиде номинацийыште сеҥышылан 25 тӱжем теҥгем пуат. А эн кугу окса премий 50 тӱжем теҥге лиеш. Грантлан таҥасымашке ушнаш шонышо-влаклан палдарена, йодмашым да кӱлеш документым 1 сентябрь марте пуэн шуктыман. А иктешлымаш ноябрь тылзе мучаште лиеш.

Абитуриент-влак студен радамыш ушнаш ямдылалтыт. 15 июльышто кӱшыл тунемме тӧнежлашке тунемаш пурашлан йодмашым возымо жап мучашлалтын. 16 гыч 31 июль марте тунемме предмет-влак дене ЕГЭ-влак эртат. Тений уэмдыме Марий кугыжаныш университетышке очно тунемаш 7548-ше да заочно 1830 еҥ йодмашым пуэн. А еҥ чот дене ончымаште 4748-ыш шуын. Палемдыме цифре ойыртем-влак коклаште кугу ойыртемым теве мо дене умылтараш лиеш. МарГУ-н тунемаш налме шотышто правилже дене келшен абитуриент иканаште 3 специальностьыш документым пуэн кертеш. Палемдыман, тений бюджет кӱшеш 1082 еҥ очно да 522 еҥым заочно тунемаш налыт. Молгунамсе семынак кугу конкурс финанс да кредит специальностьыште лийын. Абитуриент-влакын студент радамыш ушнымо нерген ректорын приказше 5 августышто лектеш.
...

Марий Элыште илыше-влак электроэнергийын качествыжлан вуйым шийыныт. Икымше пелий жапыште технологий да экологий могырым тергымашым эртарыме паша дене Ростехнадзор 55 йодмашым налын. Тиде годым шкевуя электросеть деке ушнымо, электорустановкын технический состоянийже йодмаш дене келшен огеш тол, напряжений вашталтме да моло йодыш денат полышым йодын эҥертеныт. Тыге илышкыл (социальный) йодышым иктешлен, 11 сомылъеҥлан муткучышым кучаш пуэныт. Ростехнадзор пашеҥ-влакын палемдымышт почеш, экшык-влак, тӱҥ шотышто, тӧртыкшотым эскерыдымылан кӧра лийыныт.

Калыкын коммунальный суаплыклан (услугылан) тӱлымӧ оксашт кӱсеным верештын. 38 номеран почто кылыште 4 пашаеҥ ваштареш уголовный пашам почмо. Отделений вулатыше да кум пашаеҥ 250 тӱжем теҥем шкаланышт кученыт. Следствийым эртарыме годым 100 эпизодым чынеш лукмо. Да шолып пашам шуктышо-влаклан титаккасатышым пуымо. Тидын нерген Марий Эл республик прокуратур палемда.
...

Самырык-влакым ЗАГС гыч кугыжаныш сӱретсымыктыш галерейыш колтеныт. 8 августышто возалташ шонышо-влак моткоч шукын улыт. ЗАГС пашаеҥ-влакын палдарымышт почеш, 8 июльышто Йошкар-Олаште 30 мужыр йодмашым пуэн. Тидын дене кылдалтын 10 мужырын регистрацийже сӱретсымыктыш галерейын 2-шо пачашыштыже эрташ тӱҥалеш. А теве Медведевошто ешым чумыраш шонышо-влакын чотышт утларак. Туштыжо 8 августышо 44 самырык еш ушнышаш. Ушештарена, 8 август кечыште кум кандашан цифре уло. А тидыже Китай календарь почеш мучашдымылыкым ончыкта.

Илышкыл-экономик йодыш вияҥме дене икымше пелийлан пашам иктешленыт. Йӧнозанлык йӧндартыш (промышленное производство) индекс 118 процент утлам онычктен. А обрабатлыватлыше йӧндартыш эшеат шукым. Ялозанлык продукцийым ужалымаш 4 миллиард 157 миллион теҥеш шуын. Пел ий жапыште чоҥышо-влак 1265 пачерым нӧлтеныт. Тидын нерген Маристат палдара. А теве пашадыме-влакын уровеньже индеш луымшо процентым ончыкта. Тыгай показатель 3,7 тӱжем пашадыме калыкым ончымаште улеш. Каласаш кулеш, тиде показатель кодшо идалык дене таҥастарымаште шагалрак улеш. А пашадар 18 процентлан кугемын. Да май тылзыште пашадар кокла шот дене 10 тӱжемат пеле лийын. Тидын нерген Виктер сайт палдара.
...