Анатолий Атюлов
Мардеж ирок шачшы нӧргӹ шуржым
Кукшы тумеш шыма, миэн лиш.
Эртӹш курымжым ӹлӓлшӹ курныж,
Укшеш сӓкен, йӓтлен чӹнгӓ пиш.
Туп вӹлӓнжӹ вочыкпандым пиштен,
Тыртня партьы эртӓ шӹргӹ гач.
Сылык шамым керӹл шӹнден ишкеш,
А тӹдӹжӹ ош пӹл лаштык лач.
Сӓрӓнӓт тӹдӹлӓн кӓвӓн-цангым
Севӓлнежӹ вадеш ложнанрак.
Вот ӹрдӹжӹм-йӹлмӹм рок пындашкы
Тӹ хозажы колтен утларак.
...
Мардеж ирок нӧргӹ шуржым...
30 сентябрь
Лӱмгече календарь
Идым тылзын кумлымшо кечынже 79 ий ончыч Озаҥ олаште паша герой-чоҥышо Булат Юсупович Аитов шочын. Паша корныжо Йошкар-Оласе «Марстройтрест» да «Марагрострой» ушемла дене кылдалтын: кучем вуйлатыше сомылым шуктен шоген. Тудын тыршыме жапыште 4 тӱжем утла объект-влакым чоҥымо. 19 ий Марий республикысе кӱшыл погынын депутатше лийын. Суапле пашажлан «Знак Почёта» да Йошкар Знамя Паша орден-влак дене, кугыжаныш премий дене палемдалтын. Россий Федерацийын сулло чоҥышыжо.
1930-шо ийыште пошкудо Татарстан кундемыште спортсмен да тренер Борис Степанович Чубынин шочын. Марий республикысе спорт да капкультур комитетын инструкторжылан тыршыме жапыште ятыр спорт ушемлаште классик кучедалмаш да бокс дене туныктен. А вара Волжск оласе «Спартак» спорт школышко куснен, 20 ий вуйлатышыжат лийын. Марий Элын сулло тренерже.
...
Идым тылзын кумлымшо кечынже 79 ий ончыч Озаҥ олаште паша герой-чоҥышо Булат Юсупович Аитов шочын. Паша корныжо Йошкар-Оласе «Марстройтрест» да «Марагрострой» ушемла дене кылдалтын: кучем вуйлатыше сомылым шуктен шоген. Тудын тыршыме жапыште 4 тӱжем утла объект-влакым чоҥымо. 19 ий Марий республикысе кӱшыл погынын депутатше лийын. Суапле пашажлан «Знак Почёта» да Йошкар Знамя Паша орден-влак дене, кугыжаныш премий дене палемдалтын. Россий Федерацийын сулло чоҥышыжо.
1930-шо ийыште пошкудо Татарстан кундемыште спортсмен да тренер Борис Степанович Чубынин шочын. Марий республикысе спорт да капкультур комитетын инструкторжылан тыршыме жапыште ятыр спорт ушемлаште классик кучедалмаш да бокс дене туныктен. А вара Волжск оласе «Спартак» спорт школышко куснен, 20 ий вуйлатышыжат лийын. Марий Элын сулло тренерже.
...
Шыма таҥем
Мутшо Светлана Григорьеван,
Семже Жаудат Гильмановын
Кунам тые волет олык лапыш,
Йӧратен толам мый воктекет.
Логалам вис-вис пеледме жапыш,
Тыйым мый пыртат ужде ом керт.
Жап эрта, вет тудо писе.
Но, ит вашке, каласем,
Вашлиймашнам пагыт огеш висе,
Тек йоҥга ты муро сем.
Припев:
Ныжылге улат, таҥем,
Кажне шомакет шыма.
Ончалмет да шыргыжмет
Мыйын чоным ырыктат.
...
Семже Жаудат Гильмановын
Кунам тые волет олык лапыш,
Йӧратен толам мый воктекет.
Логалам вис-вис пеледме жапыш,
Тыйым мый пыртат ужде ом керт.
Жап эрта, вет тудо писе.
Но, ит вашке, каласем,
Вашлиймашнам пагыт огеш висе,
Тек йоҥга ты муро сем.
Припев:
Ныжылге улат, таҥем,
Кажне шомакет шыма.
Ончалмет да шыргыжмет
Мыйын чоным ырыктат.
...
Кӱдыроҥгыр
Мутшо Альберт Васильевын,
Семже Жаудат Гильмановын
Эн моторым, эн ушаным
Тыйым веле йӧратем.
Кӱдыроҥгыр кугыжаныш
Мыйым нал пырля таҥем.
Припев:
Кӱдыроҥгыр - кумыл оҥгыр
Муралтет - шӱмем шула.
Шинчашкемже порын-порын
Тый ончал, лач кечыла.
...
Семже Жаудат Гильмановын
Эн моторым, эн ушаным
Тыйым веле йӧратем.
Кӱдыроҥгыр кугыжаныш
Мыйым нал пырля таҥем.
Припев:
Кӱдыроҥгыр - кумыл оҥгыр
Муралтет - шӱмем шула.
Шинчашкемже порын-порын
Тый ончал, лач кечыла.
...
Йомдарыме пиал
Мутшо Альберт Васильевын,
Семже Жаудат Гильмановын
Ӱжарам мый вучышым эрдене,
Пыл леведе тӱтыран кавам.
Тымык эр шып шорто йӱр вӱд дене
Титаканла тӱкалтен окнам.
Припев:
А мыйын шӱм пустаҥше сад гай лийын
Огеш тол тушко шӱшпык чоҥештен.
Ик тый гына мыламже илыш вийым
Кертат пуэн, шӱмемым ылыжтен.
...
Семже Жаудат Гильмановын
Ӱжарам мый вучышым эрдене,
Пыл леведе тӱтыран кавам.
Тымык эр шып шорто йӱр вӱд дене
Титаканла тӱкалтен окнам.
Припев:
А мыйын шӱм пустаҥше сад гай лийын
Огеш тол тушко шӱшпык чоҥештен.
Ик тый гына мыламже илыш вийым
Кертат пуэн, шӱмемым ылыжтен.
...
Йылме шотышто
Марий Эл Республикын тÿвыра, печать да
калык-влакын пашашт шотышто министрже
М.З. Васютинлан
Пагалыме Михаил Зиновьевич!
Мый шуко ий (1989 ий гыч) марий журнал да газетлашке марий йылмыште ситыдымашым тöрлатыме шотышто возен шогенам. Мыйын позицием тыгае: марий йылмыште правилым чын кучылтман, марий орфографийым тöрлыман, марий йылмыште суффикс-влакым да мут кылдалтмашым чын кучылтмаш да моло.
Но «Марий Эл» газет мыйын чын возымо статьялан мыскылен вашештен.
Южо шанчызе мыйым умылен, южыжо умылен шуктен огыл.
...
калык-влакын пашашт шотышто министрже
М.З. Васютинлан
Пагалыме Михаил Зиновьевич!
Мый шуко ий (1989 ий гыч) марий журнал да газетлашке марий йылмыште ситыдымашым тöрлатыме шотышто возен шогенам. Мыйын позицием тыгае: марий йылмыште правилым чын кучылтман, марий орфографийым тöрлыман, марий йылмыште суффикс-влакым да мут кылдалтмашым чын кучылтмаш да моло.
Но «Марий Эл» газет мыйын чын возымо статьялан мыскылен вашештен.
Южо шанчызе мыйым умылен, южыжо умылен шуктен огыл.
...
29 сентябрь
Лӱмгече календарь
Идым тылзын коло индешымше кечынже 82 ий ончыч Килемар район Отар селаште тӱвыра да йӧнозанлык пашаеҥ Михаил Платонович Романов шочын. Кугу Отечественный Сар корным эртымек, Москосо институтышто чодыра озанлык пашаеҥ специальность дене квалификацийжым нӧлтен. Кундемнан тӱрлӧ чодыра озанлыклаште вуйлатышылан пашам ыштен. Лач тудын ойжо почеш Козьмодемьянск олаште кава йымалсе этнографий тоштерым почмо – Михаил Платонович шкежак вуйлатыше лийын. Суапле пашажлан Йошкар Знамя Паша орден да ятыр чап танык дене палемдалтын. Козьмодемьянск олан почётан гражданинже.
70 ияш лӱмгечыжым таче кумдан палыме скульптор Владимир Михайлович Карпеев палемда. Ончычсо паша корныжо Россий Федераций фонд марий мастерской-влак дене кылдалтын. Ятыр монумент скульптурын да портрет-влакын авторжо. У-Торъял районысо Какшанмучаш селасе Шочмэлым аралыше-влаклан чапкӱм лач тудын проектше почеш шогалтыме. Тудын пашаже-влак Москосо, Варшавысе, Будапештысе, Берлинысе да моло оласе ончерлаште лийыныт. Марий Элын сулло сӱретчыже.
Тиде кечынак 1946-шо ийыште Шернур район Кожласолаште туныктыш пашаеҥ да поэтесса Зинаида Васильевна Ермакова шочын. А тиде уста айдемын паша корныжо Марисоласе кыдалаш школ дене кылдалтын: 20 ий утла Зинаида Васильевна йоча-влакым туныктымаште тыршен. «Садеран рвезылык», «Телын саламже», «Садеран корнывожышто» книга-влакын авторжо. Марий республикысе школын сулло пашаеҥже.
...
Идым тылзын коло индешымше кечынже 82 ий ончыч Килемар район Отар селаште тӱвыра да йӧнозанлык пашаеҥ Михаил Платонович Романов шочын. Кугу Отечественный Сар корным эртымек, Москосо институтышто чодыра озанлык пашаеҥ специальность дене квалификацийжым нӧлтен. Кундемнан тӱрлӧ чодыра озанлыклаште вуйлатышылан пашам ыштен. Лач тудын ойжо почеш Козьмодемьянск олаште кава йымалсе этнографий тоштерым почмо – Михаил Платонович шкежак вуйлатыше лийын. Суапле пашажлан Йошкар Знамя Паша орден да ятыр чап танык дене палемдалтын. Козьмодемьянск олан почётан гражданинже.
70 ияш лӱмгечыжым таче кумдан палыме скульптор Владимир Михайлович Карпеев палемда. Ончычсо паша корныжо Россий Федераций фонд марий мастерской-влак дене кылдалтын. Ятыр монумент скульптурын да портрет-влакын авторжо. У-Торъял районысо Какшанмучаш селасе Шочмэлым аралыше-влаклан чапкӱм лач тудын проектше почеш шогалтыме. Тудын пашаже-влак Москосо, Варшавысе, Будапештысе, Берлинысе да моло оласе ончерлаште лийыныт. Марий Элын сулло сӱретчыже.
Тиде кечынак 1946-шо ийыште Шернур район Кожласолаште туныктыш пашаеҥ да поэтесса Зинаида Васильевна Ермакова шочын. А тиде уста айдемын паша корныжо Марисоласе кыдалаш школ дене кылдалтын: 20 ий утла Зинаида Васильевна йоча-влакым туныктымаште тыршен. «Садеран рвезылык», «Телын саламже», «Садеран корнывожышто» книга-влакын авторжо. Марий республикысе школын сулло пашаеҥже.
...