Тений 300 самырык ешлан – пачер логалеш. Самырык ешлан пачерым налаш полшашлан федерал бюджет гыч 70 миллион 366 тӱжемат пеле теҥгем ойырымо. Тыгай иктешлымаш РФ субъект-влак коклаште конкурсым эртарымек пале лийын. Тидын нерген Росстройышто палдареныт. Таҥастарашлан, кодшо ийын Марий Эл мучко 173 самырык еш окса полышым налашлан таныккагазым (свидетельствым) налыныт. Самырык ешлан пачер налаш поллышым пуымо программе кундемыштына 4 ий пашам ышта. Ты годым самырык ешлан 500 наре таныккагазым кучыктымо.Шошо агалан ямдылалтме паша тӱҥалын. Республикысе вуйлатыше-влакын тачысе задачышт - ял озанлыкым вияҥдаш, калыклан илаш да пашам ышташ йӧным пуаш. Кызыт ял озанлыкыште тыршыше-влакым шошшо ага йодыш тургыжландара. Ял озанлык министерствын палемдымыж почеш, шошо агалан чылаже 420 миллион теҥге окса кайышаш. Тышечын 250 миллион теҥгеже озанлык-влакын шке оксашт, 30 миллион теҥгем республик бюджет субсидий йӧн дене ойыра, а 140 миллион теҥгем ялозанлык предприятий-влак кредит йӧн дене налын кертыт. Тидын нерген Марий Эл Республикысе ялозанлык министр Александр Егошин увертарен.
Чоҥымо пашаште правил-влакым пудыртымаш-влакым палемдыме. Идалык тӱҥалтыш гыч 13% кран-влак дене пашам ыштыме годым лӱдыкшыдымылыкым эскерыме шотышто пудыртымаш кугемын. Тидыже 82 тергымашым эртарымек 660 наре правил пудыртымаш улмым ончыкта. Тергымашым иктешлымек, 19 еҥлан администативне муткучыш дене палемдыме. Тышечын 15 сомылеҥ да посна вуйоза (должностное и физическое лицо) 28 тӱжем теҥге штраф дене палемдалтыныт. А теве тӱша вуйозалан (юридический лицалан) 20 тӱжем теҥгем тӱлаш верештеш. Тидын нерген Ростехнадзор пресс-службо увертра. Правил пудыртымаш-влак лекме годым, тӱҥ шотышто, йӧндартыш тергымашлан (поизводственный контрольлан) шагал тӱткытым ойырат. Тыгак кран-влак дене пашам ыштыме годым пашаеҥ-влак правилым огыт эскере. Каласаш кӱлеш, кодшо ийын нелым кӱзыктышӧ кран дене пашам ыштыме годым 77 еҥ илыш дене чеверласен да 42 туткар лиймым палемдыме.
Тазалык чылаланат шерге: шоҥгыеҥланат, шочшо азаланат. Пытартыш жапыште мемнан элыште шочшо аза-влакым поснак чот тергаш тӱҥалыныт. 2006 ийыште тыгай тӱшка тергымаш 71 регионышто лийын гын, ӱмаште 85 регионышто эртареныт. Кок ийлан чылаже 2 миллион азам онченыт. Тений ты пашам умбакыже шуят. Кызыт тӱшка тергымашлан материал-технике базым пеҥгыдемдат. Тазалык аралтыш министерствын увертарымыж почеш, тиде пашалан федерал бюджет гыч 400 миллион теҥге оксам ойырымо.
Кочкыш йӧрварын шем спискышкыже чернослив логалын. Роспотребнадзор Викемын палемдымыж почеш, жаритлыме арахисым да италий сырым, рикоттам да моцареллым тазалыклан эҥгекым кондышо семын палемденыт. Нине коклашкак черносливым пуртымо. Российысе кевытлашке да пазарышке 10 тонн наре тазалыклан эҥгекым кондышо чернослив пурен. Лач тыштыже шуко сорбин кислота улмым палемдыме. Тидым шотыш налын, кочкыш йӧрварым налме годым эпидемиолог-влак тӱткырак лияш йодыт.
Аня Левагина
Увер йогын (mp3)