Тений 300 самырык ешлан – пачер логалеш. Самырык ешлан пачерым налаш полшашлан федерал бюджет гыч 70 миллион 366 тӱжемат пеле теҥгем ойырымо. Тыгай иктешлымаш РФ субъект-влак коклаште конкурсым эртарымек пале лийын. Тидын нерген Росстройышто палдареныт. Таҥастарашлан, кодшо ийын Марий Эл мучко 173 самырык еш окса полышым налашлан таныккагазым (свидетельствым) налыныт. Самырык ешлан пачер налаш поллышым пуымо программе кундемыштына 4 ий пашам ышта. Ты годым самырык ешлан 500 наре таныккагазым кучыктымо.

Шошо агалан ямдылалтме паша тӱҥалын. Республикысе вуйлатыше-влакын тачысе задачышт - ял озанлыкым вияҥдаш, калыклан илаш да пашам ышташ йӧным пуаш. Кызыт ял озанлыкыште тыршыше-влакым шошшо ага йодыш тургыжландара. Ял озанлык министерствын палемдымыж почеш, шошо агалан чылаже 420 миллион теҥге окса кайышаш. Тышечын 250 миллион теҥгеже озанлык-влакын шке оксашт, 30 миллион теҥгем республик бюджет субсидий йӧн дене ойыра, а 140 миллион теҥгем ялозанлык предприятий-влак кредит йӧн дене налын кертыт. Тидын нерген Марий Эл Республикысе ялозанлык министр Александр Егошин увертарен.

Чоҥымо пашаште правил-влакым пудыртымаш-влакым палемдыме. Идалык тӱҥалтыш гыч 13% кран-влак дене пашам ыштыме годым лӱдыкшыдымылыкым эскерыме шотышто пудыртымаш кугемын. Тидыже 82 тергымашым эртарымек 660 наре правил пудыртымаш улмым ончыкта. Тергымашым иктешлымек, 19 еҥлан администативне муткучыш дене палемдыме. Тышечын 15 сомылеҥ да посна вуйоза (должностное и физическое лицо) 28 тӱжем теҥге штраф дене палемдалтыныт. А теве тӱша вуйозалан (юридический лицалан) 20 тӱжем теҥгем тӱлаш верештеш. Тидын нерген Ростехнадзор пресс-службо увертра. Правил пудыртымаш-влак лекме годым, тӱҥ шотышто, йӧндартыш тергымашлан (поизводственный контрольлан) шагал тӱткытым ойырат. Тыгак кран-влак дене пашам ыштыме годым пашаеҥ-влак правилым огыт эскере. Каласаш кӱлеш, кодшо ийын нелым кӱзыктышӧ кран дене пашам ыштыме годым 77 еҥ илыш дене чеверласен да 42 туткар лиймым палемдыме.
...

Марий Эл Республикысе регион-влак кокласе полпредын приемныйже
Марий Эл Республик адвокат-влак палате
Юрист-влакын ассоциацийышт

Вашмутым Иванов Владимир Кузьмич пуа.

- Колынам, автомашинаште икшывым шынден кудалышташлан лӱмын ыштыме вер кӱлеш. Мыняр ийгот марте йочалан лӱмын ойырымо вер лийшаш?

- Йочалан кудалме годым лӱдыкшыдымылыкым ышташ манын, лӱмын ыштыме вер лийшаш. Машинаште 12 ияш марте йочан капшылан да нелытшылан келшыше лӱмын ыштыме верым ойырыман. Ончыко шындыме годым йочалан лӱмын келыштарыме верыш гына шындаш лиеш.

- Каныш кечылаште автомашинаш шинчын 8 ияш икшывем дене пырля ялыш миенна. Ты годым мыланем штрафым тӱлаш вереште. Молан ом умыло. А вет эргымлан ӱштым пыжыктенам ыле.

- Йочаланда 12 ий темын огыл да тудо шеҥгелне йочалан келыштарыме верыште шинчен огыл. Но тидын годым аралтыш ӱштым пижыктыме гынат, айдемым шынден наҥгайыме правилым пудыртымылан машинам вӱдышылан 100 теҥге штраф пуалтеш. Йоча 12 ийым темен огыл да шке капше дене йочам шындаш келыштарыме верыш огеш пуро гын, тунам веле штраф огеш налалт.
...