Йошкар-Олаште Родион Охотинын уремже лиеш. Тудын лӱмжым Йошкар-Оласе «Звёздный» микрорайонышто чоҥалтше у уремлан пуымо шотышто пунчалым Марий Элын рӱдо олан мэрже Олег Войнов пеҥгыдемден. Ойлен кодаш лиеш, Родион Охотин – Провой кундем Олыктӱр ялыште 1907 ийыште шочын. Тудо фин сарым эртен, Кугу ачамланде сарыште виян партизан бригадым вуйлатен, тудын оҥышыкыжо эн кӱкшӧ орденым пыжыктеныт. Сар деч пӧртылмеке, Родион Охотин тӱшка озанлыкым сайын вуйлатен. Мут толмашеш, Йошкар-Оласе «Звёздный» микрорайоныштак «Курск» вӱдйымалсе пушышто ӱмыр лугыч лийше мичман Шаблатов; драматург, композитор Николай Арбанын лӱмыштым нумалше урем-влак улыт. Ынде ты урем-влак воктене Кугу Сарын геройжо, Марий калыкын талешкыже Родион Артемьевич Охотинын лӱмжым нумалше урем лиеш.

Шукерте огыл Марий сылнымутышто эше ик авторын у книгаже лектын. Ираида Степанова мутаршашыжым черетан сборникыш чумырен да тудым «Сай ма!» манын лӱмден. Ираида Александровна Степанова - шкаланже Шымакшан псевдонимым ойырен. Мутмастар, тӱрлызӧ - Куженер район Визым ялеш 1959 ий 3 октябрьыште шочын. «Сай ма!»- Ираида Шымакшанын почеламут да муро-влакым иктеш чумырымо кокымшо сборникше. Икымше сборникше 2007 ийыште ош тӱням ужын, тудо «Мутшер» маналтын. Ираида Александровнан ойлымыжо почеш, тудо эн ончыч почеламут-влакым руш йылме дене возаш тӱҥалын, марий йылме дене почеламутым шкенжын 40 ийже деч вара веле кагазыш пышташ тӱҥалын. У сборникыш пуртымо почеламутлаште автор Юмо, Мланде Ава, Вӱд Ава дене мутлана, пӱртӱсым аралаш ӱжеш, йӧратымашын тулышто йӱлен, шижмашыжым почеш. Тыгак Ираида Александровна мыскара дене илышым акла.

1 октябрьыште Российыште илыше кажне кумшо еҥын пайремже. 1 октябрь - илалше-влакын кечышт. Тиде пайремым эртараш Марий Элын виктерже 300 тӱжем теҥгем, Российын Пенсий фондшо 200 утла тӱжем теҥгем ойыреныт. 880 наре пашадыме пенсионерлан тиде кече вашеш окса полышым пуат. Социал аралтыш министерствын пресс-службыжын увертарымыже почеш, 1 октябрьыште республикын чыла районлаштыже тиде кечылан келыштарыме пайрем, вашлиймаш-влак лийыт. Йошкар-Олаште, мутлан, олан историй тоштерыштыже илалше-влакым уло кумылын вучат, а тӱвыра полатлаште концерт-влак эртат. Каласыман, илалше-влакым четлык коклаштат саламлаш тӱҥалыт. Наказанийым шуктышо виктемын палдарымыже дене каласаш лиеш, Марий Эл республикысе колонийлаште 60 ийым эртыше 45 еҥ шинча. Эрык деч посна кодымаште улыт гынат, нунын дене вашлиймашке социал пашеҥ, пенсий фондыште тыршыше-влак мият.

...

Йошкар-Олинский магазин сети "ПОЗИТРОНИКА" и ОАО ЛИНУКС ИНК договорились о продаже компьютеров с предустановленной операционной системой НауЛинукс.

"НауЛинукс" - сокращение от "Научный Линукс" ("Scientific Linux"). Дистрибутив НауЛинукс базируется на Scientific Linux Cyrillic Edition (SL). Всемирно известный дистрибутив Scientific Linux (в переводе на русский — Научный Линукс, отсюда НауЛинукс) — это дистрибутив Linux, созданный совместными усилиями ведущих научных центров Fermilab и CERN при поддержке различных лабораторий и университетов всего мира. Scientific Linux строится на основе исходных пакетов Red Hat Enterprise Linux (RHEL). Дистрибутив НауЛинукс обеспечивает полную бинарную совместимость с RHEL.

...

Марий калык шке кугезе мландыштыже курымла дене ила. Коча-кована-влак ял, эҥер, ер, корем да ото-влаклан лӱмым пуэденыт. Могай мотор да шкешотан марий лӱм-влак улыт – Шийсола, Чакмарий, Мераҥ корем! Но саман вашталтын, да олана ден солана-влак у лӱм-влакым нальыч. Нуно рушла официально лӱмдалтыч: Оршанка, Яранск, Котельнич... Юлсер кундемыште Нуръял Мамасевыш савырныш, Кӱсола – Часовенныйыш, Пӧртанур – Березникишке... Пуйто марий мланде дене огыл, а Смоленск кундем дене кудалат. Таҥастараш сай огыл, но коеш, пуйто ала-кӧ толын да мемнан вер-шӧрна-влакым шке семынже палемден. Тыге лиеш мо? Кузе тыге лектын? Мемнан кугезе мландынам шолыштыныт мо? Марий калык шке мландыштыже оза огыл мо?

Умылем: руш-шамыч Марий мландыште илат, руш лӱмым кучылтыт. А марийлан руш лӱм дене пайдаланаш кӱлеш мо? Молан ме Юлсер кундемысе Шарача олмеш Новые Параты манына, Провой кундемысе Эсмекплак (Эсмекпляк) олмеш Исменца?

Марий лӱм-влак 5-10 ий гыч кундемыштына кодыт але уке - лачак мемнан деч шога. Марий йылме – мемнан кидыште. А вет еҥ лӱм-влак кутырымаште веле огыл, официальный кагазыште, муниципал кундемын бланклаштыже кучылталтыт. Мо тыгай Оршанке? Нигунам марий-шамыч ты посёлкым тыге лӱмден огытыл. Солан чын марий лӱмжӧ – ӧрша але ӧршасола. А Медведево посёлкын – Маскасола, Марий Турекын – Марий Тӱрек, Килемарын – Кӹлемар, Куженерын – Кужэҥер... Илеть олмеш Элнет, Вятка – Виче, Малая Кокшага – Изи Какшан, Манага – Манан, Карась ер олмеш Карака, озеро Глухое – Сузакъер, Морской глаз – Мӱшыл ер, озеро Таир огыл, а Отыер лийшаш улыт! Тидым возымаште веле огыл, мутланымаштат кучылтман, шонем.

...

На этой неделе в нашей родной Марийской Википедии, в честь 100 летия со дня рождения Йывана Кырли, статьи про Йывана Кырлю и кинофильм «Путевка в жизнь» выбраны в качестве «Совместной работы недели» (Арнясе пырля ыштыме паша).

Приглашаем всех присоединиться к совместному написанию данных статей.

Марий Элысе тунемме тӧнеж-влак Россий кӱкшытыштӧ улыт. Моско оласе туныктыш тӧнеж-влак Россий кӱкшытысӧ 200 утла конкурсым эртареныт.Россий Федерацийын 78 субъектше гыч 30 тӱжем наре еҥ шке уш-акыл вийжым терген. 2008-09 тунемме ийым иктешлен, Марий Элысе лицей 19 верыште лийын. Тылеч посна палемдыман, лицейын тунемшыже-влак, Роман Ильдюков да Мария Щеглова Российын 100 эн сай тунемше-влак радамыш логалыныт. Тачысе кечылан туныктыш тӧнеж-влак у конкурсышко ушнаш ямдылалтыт.

Модмо клуб-влаклан пашам ышташ эрыкым огыт пу. Июль тылзе гыч 40 тӧнежын пашажым чарыме. Нуно лоторей модышым шаркалыме семын шолып пашаштым шуктеныт. Ты амалкалче-влак деч 340 модмо оборудованийым поген налме. Тачысе кечылан ведомство пашаеҥ-влак административ правилым пудыртымо дене 38 правил пудыртымашым палемденыт да 3 уголов пашам почыныт. Ушештарена, модмо тӧнеж-влакын пашам ыштымышт нерген тыгак ӧрдыжеҥ-влакат увертарен кертыт. Тидланже 68-00-00 але «02» телефон дене йыҥгыртыман.

...

Тиде йодышлан вашмутым тышто колышташташ лиеш: Мер Ой Радио - визымше передаче (mp3) але тыште: meroi.mari-el.name