Фотосӱретыште мыйын дипломем. Тиде официал кагазыште кок марий мутым кучылтмо - "Палыме чурий". Ынде тиде кок мутым мыйын кафедрыште чыла туныктышо пала.

Пашаже нылымше курс, кокымшо семестырыште тӱҥалын, тиде жапыште мемнан кокымшо тунемме-шымлыме паша ыле. Тунам пашалан тыгай лӱмым пуенам. СТШП*-ен вуйлатыше - самырык туныктышо, тыгай пашан лӱмлан тореш лийын огыл. Туге гынат кафедрын вуйлатышыже тыге каласен: "Кызыт тиде пашалан тыгай лӱмым пуен кертыда, а вара дипломлан вашталтыза". Тиде годым тудо ГОСТ-влак деке эҥертен. "Кузе тыге?" - йодынам. - "Йырваш ончалза! Википедийлан негызым пыштыме Вики-технологийын лӱмжӧ гавай йылме гыч толын. Ик эн чӱчкыдын шындыме дистрибутивын лӱмжӧ Ubuntu - зулус йылме гыч лектеш. А тыште марла возаш огеш лий."

Жап эртен, ме вара диплом пашалан технический заданийым возышна. Тушто мый лӱмым вашталтыде кодышым. Кафедрын вуйлатышыже возен: "лӱм ок келше" да моло йоҥылышым ончыктен. Мый тиде чыла йоҥылышым тӧрлатышым, лӱмым адак вашталтыде кодышым да лаштыкым ямдылышым. Лаштыкыште ГОСТ гыч ужашым возышым - тушто марий йылмым кучалташ нимогай чарак уке. Тыгай увер дене тудын деке мийышым.

Кафедрын вуйлатышыже дене ӱчашаш тӱҥалына манын шоналтымек, тудын йоҥылыш улмыжым шижтараш ямдылалтым. Но чыла вес семын лие: Тудо тыге каласыш: "Кагазым ӱстел ӱмбаке пыште, кызыт каяш кӱлеш, вес гана ончалам." Вес гана толмеке кагазыште тудын кидпалыжым ужым. Але вуйлатыше шке умылен, але Куго Юмо ушыжым пуртен, но тудо нимом ойлыде шке кидпалыжым шынден.

Икмыняр жап гыч мый шыжаш тӱҥалыым: марий йылмым палыдыме-влак мутпералтышым* йоҥылыш шындат, сандене эртыше студент конференций годым, кушто мый "Палыме Чурий" проект дене палдаренам, презентацийын тӱҥ лаштыкыште мутпералтышым кушко шындалтмым посна ойырен ончыктенам. Тугак кажне лаштыкыште ӱлнӧ марий лӱмым чын мутпералтыш дене возышым. Тиде конференцийыште жюриште кафедрын вуйлатышыже шинчен. Жюри мыйын пашам палемден да мый кокымшо верым нальым.

Тиде пашан мучашыже - дипломым аралымаш. Мый лектынам, комиссийын да кафедрын вуйлатышыже дипломемын лӱмжын лудын, марий лӱмым чын ойлен да нимогай йоҥылышым ыштен огыл. Мый каласкалышым да диплом лӱмым кусарышым. Мучаште ик туныктыше мый дечем эше ик гана йодо:
- Кузе дипломын лӱмда кусаралтеш?
- Марий йылме гыч "Палыме Чурий" - "знакомое лицо" семын кусаралтеш, - манам.
- А молан марий йылмым ойырен улыда? - Тудо йодеш.
Мый икмыняр жап кузе вашешташ шонышым, но тиде годым кафедрын вуйлатышыже тудлан йышт умылтарыш: "Тудо шкеже Марий Эл гыч, а тушто тудо кумдан палыме еҥ". Тидын деч деч вара тудо шып лийын.

Тыге айдеме, кудо ончыч марий лӱмым пагален огыл, тунемын, чын каласымашым пален налын да тугак вес туныктышым тӧрлатен. Марий Элыште ом иле гынат, мыйын официал кагазыште тиде кок марий мут кучылталтеш.

---
СТШП - студентын тунемме-шымлыме паша. Рушла - научно-исследовательская работа студента.
Мутпералтыш - ударение.

peshsaj.blogspot.com